มหัศจรรย์แสงอาทิตย์ ปราสาทหินพนมรุ้ง

ไม่น่าเชื่อว่าประเทศไทยจะได้มีโอกาสเห็นวันแห่งพลังดวงอาทิตย์พิศวงที่ ปราสาทหินพนมรุ้ง จ.บุรีรัมย์  โดยเฉพาะหากใครที่ได้ไปร่วมงานประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง จะได้ชมปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ลอดทะลุ 15 ช่องประตู ณ อุทยานประวัติศาสตร์เขาพนมรุ้ง ต.ตาเป๊ก อ.เฉลิมพระเกียรติ จ.บุรีรัมย์ ซึ่งถือเป็นประเพณีที่มีความเป็นมายาวนาน ซึ่งปรากฏการณ์ดังกล่าวเป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่หาชมได้ยาก เพราะ 1 ปีจะมีให้ชมเพียง 4 ครั้งเท่านั้น กับภาพความประทับใจที่ปราสาทหินพนมรุ้ง เทวสถานในศิลปกรรมขอมแห่งเดียวในโลกที่มีสิ่งมหัศจรรย์ทางธรรมชาติ

นอกจากสถาปัตยกรรมของปราสาทหินพนมรุ้งอันยิ่งใหญ่ตระการตาและงดงามแล้ว ใครเลยจะรู้ว่า วันเวลาที่เขาคำนวณออกมาได้อย่างน่าพิศวง ตรงที่ในฤดูกาลต่างกัน เมื่อพระอาทิตย์ขึ้นจะส่องแสงลอดช่องตรงกรอบประตู ทั้ง 15 บาน เรียงกันได้อย่างเหลือเชื่อ  กับมหัศจรรย์พระอาทิตย์ตกลอดช่องกรอบประตูทั้ง 15  ช่อง มีความเชื่อกันว่าปรากฏการณ์นี้เป็นปรากฏการณ์อันศักดิ์สิทธิ์ การรับแสงอาทิตย์ที่สอดส่องผ่านศิวลึงค์ ที่ตั้งอยู่กลางปราสาทเขาพนมรุ้งเป็นการเสริมพลังชีวิต และความเป็นสิ่งมงคลกับตนเองและครอบครัวของผู้ที่พบเห็น

เดือนที่ควรไปท่องเที่ยว

• ปรากฏการณ์ดวงอาทิตย์ลอด 15 ช่องประตู ณ ปราสาทหินพนมรุ้ง เป็นปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่หาชมได้ยาก 1 ปีจะมีให้ชมเพียง 4 ครั้ง โดยดวงอาทิตย์จะตกตรง 15 ช่องประตูปราสาทพนมรุ้ง 2 ครั้ง ระหว่างวันที่ 5-7 มีนาคม และวันที่  6-8 ตุลาคม  ส่วนดวงอาทิตย์จะขึ้นตรงอีก 2 ครั้งในวันที่ 3-5 เมษายน และในวันที่ 9-11 กันยายน ของทุกปี ช่วงเวลาที่ดีที่สุดคือช่วงเวลาประมาณ 05.55 – 06.05 น. จุดชมวิวที่ดีที่สุด คือด้านหน้ากรอบประตูด้านทิศตะวันตก

กิจกรรมแนะนำเมื่อมาท่องเที่ยว

1. ร่วมงานประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง

หากเป็นช่วงงานประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง นักท่องเที่ยวสามารถขึ้นไปชมพระอาทิตย์ที่ขึ้นตรงช่องประตูปราสาทหินพนมรุ้ง นอกจากจะได้ชมปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ ดวงอาทิตย์ขึ้นตรงสาดส่องผ่าน 15 ช่องประตูปราสาทพนมรุ้ง แล้ว  ยังได้ชมริ้วขบวนหลวงของพระนางภูปตินทรลักษมีเทวี ซึ่งเป็นพระมารดาของเจ้าชายนเรนทราทิตย์ ผู้สร้างปราสาทหินพนมรุ้ง ส่วนภาคค่ำนักท่องเที่ยวจะได้ชมการแสดง แสง สี เสียง และการแสดงตำนานพนมรุ้ง พร้อมเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ชุมชน ลิ้มรสอาหารพื้นเมืองในหมู่บ้านโอทอป  ในงานประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้งจังหวัดบุรีรัมย์ จัดพิธีบวงสรวงองค์พระศิวะและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ บนปราสาทหินพนมรุ้ง ชมการตกแต่งด้วยคบไฟ ส่องประกายเรืองรองรอบพนมรุ้ง ซึ่งประชาชนและนักท่องเที่ยวสามารถเข้าร่วมพิธีตลอดของการจัดงาน

2. ชมพระอาทิตย์ผ่านประตูทุกช่องทั้ง 15 ช่อง

ในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 5 เป็นวันที่พระอาทิตย์ขึ้นส่องแสงผ่านประตูทุกช่องทั้ง 15 ช่องตามแนวทิศตะวันออก-ตะวันตกของปราสาทหินพนมรุ้ง ทำให้นักท่องเที่ยวสามารถมองเห็นพระอาทิตย์ขึ้น ส่องแสงผ่านประตูทุกช่องทั้ง 15 ช่องได้อย่างน่าอัศจรรย์

ค้นหาและจองที่พักจังหวัดบุรีรัมย์

ข้อควรรู้

1. ปราสาทหินพนมรุ้ง

ปราสาทหินพนมรุ้งหรือปราสาทพนมรุ้ง เป็นโบราณสถานในศิลปะเขมรที่มีความงดงาม ตั้งอยู่บนยอดเขาพนมรุ้ง  มีภูมิทัศน์สวยงาม อีกทั้งมีปรากฏการณ์ทางธรรมชาติที่พระอาทิตย์ขึ้น และมีแสงอาทิตย์สาดส่องทะลุ 15 ช่องประตูของปราสาทหินพนมรุ้ง ทุกๆ  ปีจะมีปรากฏการณ์ดังกล่าว 4 ครั้ง ปราสาทพนมรุ้งสร้างขึ้นในศาสนาฮินดูลัทธิไศวนิกาย ซึ่งนับถือพระศิวะเป็นเทพสูงสุด เขาพนมรุ้งจึงเปรียบเสมือนเขาไกรลาสที่ประทับของเทพพระศิวะ

2. ทางเดินขึ้นปราสาทหินพนมรุ้ง

ช่วงแรกเป็นทางราบ พอสุดทางราบก็จะเป็นบันไดขึ้นไปยังสะพานนาคราชชั้นที่ 1 แต่ก่อนถึงสะพานนาคราชชั้นที่ 1 จะมีทางเดินที่ทั้งสองข้างประดับด้วยเสามียอดคล้ายดอกบัวตูม คือ”เสานางเรียง” มีข้างละ 34 ต้น ทอดตัวไปยังสะพานนาคราช 1 ซึ่งยกพื้นสูง โดยราวสะพานทำเป็นลำตัวพญานาค 5 เศียรสะพานนาคราช 1 เชื่อกันว่า เป็นทางเชื่อมระหว่างโลกมนุษย์กับเทพเจ้า  จากสะพานนาคราช 1 มีบันไดศิลาแลงค่อนข้างชันจำนวน 52 ขั้น เพื่อขึ้นไปยังลานบนยอดเขาพนมรุ้ง เมื่อขึ้นไปแล้วจะเห็นปราสาทพนมรุ้งเด่นสง่า สวยงามอยู่ข้างหน้า  โดยมีปราสาทประธาน ปราสาทหินพนมรุ้ง ที่ก่อด้วยหินทรายสีชมพู ซึ่งมีความเชื่อกันว่าสร้างโดยพระนเรนทราทิตย์ ภายในตรงกึ่งกลาง เรียกว่า “ห้องครรภคฤหะ” เป็นที่ประดิษฐานรูปเคารพที่สำคัญที่สุดคือ “ศิวลึงค์” ซึ่งแทนองค์พระศิวะ

3. ภาพสลักพระนารายณ์บรรทมสินธุ์

สิ่งสำคัญอีกอย่างหนึ่งของปราสาทหินพนมรุ้ง ก็คือ ภาพสลักพระนารายณ์บรรทมสินธุ์  ที่ทรงอยู่ที่ทับหลังของมณฑป ทาง ด้านทิศตะวันออกของปราสาทประธานปราสาทพนมรุ้ง โดยพระนารายณ์บรรทมตะแคงขวา เหนือพระยาอนันตนาคราช ณ เกษียรสมุทร โดยมีพระนางลักษมีซึ่งเป็นเทพีแห่งความงาม และเป็นพระมเหสีคอยปรนนิบัติพัดวีมิให้ยุง ริ้น ไร มาไต่ตอมพระนารายณ์ เพื่อให้บรรทมหลับพักผ่อนให้สบายศิวลึงค์” ที่เป็นตัวแทนองค์พระศิวะ ในห้องครรภคฤหะ

4. ประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง

ประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้งที่ทำกันอย่างสม่ำเสมอ น่าจะนับได้ตั้งแต่ปีพ.ศ. 2481 เป็นต้นมา มีผู้คนทั้งชาวไทย ลาว เขมร มักจะขึ้นเขาพนมรุ้งมาบำเพ็ญกุศลในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 5 (เป็นวันที่พระอาทิตย์ขึ้นส่องแสงผ่านประตูทุกช่องทั้ง 15 ช่อง) เป็นจำนวนมาก ซึ่งประเพณีขึ้นเขาเป็นสิ่งดี ทำให้ประชาชนได้มีโอกาสร่วมทำบุญ พบปะสังสรรค์ สร้างความสามัคคี และมีโอกาสได้พักผ่อนหย่อนใจ จึงริเริ่มให้จัดงานประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้งอย่างจริงจังขึ้นเป็นครั้งแรก ในวันเพ็ญเดือน 5 ปี พ.ศ. 2485 ทำให้กลายเป็นประเพณีขึ้นเขาพนมรุ้ง และมีการจัดกันอย่างต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน

ข้อมูลจำเพาะการท่องเที่ยว

• ททท.สำนักงานจังหวัดสุรินทร์ โทรศัพท์ : 044-514-447-8
• ที่ทำการปกครองจังหวัด โทรศัพท์ : 044-618-654
• กองประชาสัมพันธ์การจัดงานฯ โทรศัพท์ : 044-621-341

พิกัดปราสาทหินพนมรุ้ง : 14.5318488,102.9381032