ชุมชนบ้านพระบาทห้วยต้ม หมู่ที่ 8 ตำบลนาทราย อำเภอลี้ จังหวัดลำพูน ห่างจากตัวอำเภอลี้ ประมาณ 10 กิโลเมตร เป็น ชุมชนชาวเขาเผ่ากะเหรี่ยง ที่มีการอยู่รวมกันขนาดใหญ่ จำนวนหมู่บ้านทั้งหมด 10 หมู่บ้าน มีหลวงปู่ครูบาชัยยะวงศาพัฒนา นักบุญแห่งล้านนาเป็นผู้ก่อตั้งหมู่บ้าน และเป็นศูนย์รวมจิตใจของชุมชน สั่งสอนให้คนในชุมชนเลิกนับถือผีสางนางไม้หันมานับถือพุทธศาสนา ถือศีลกินเจไม่บริโภคเนื้อสัตว์ มีการทำบุญฟังเทศน์ทุกวันพระ ถึงแม้ว่าหลวงปู่ครูบาวงศ์จะมรณภาพไปแล้ว แต่ทุกวันนี้ชาวบ้านทุกคนก็ยังนับถือและยึดถือปฏิบัติแต่สิ่งที่ดีงาม ที่หลวงปู่ฯ สั่งสอนไว้เสมอ จึงทำให้ที่นี่ยังคงเป็นชุมชนแห่งพระพุทธศาสนาที่ถ้ามาเที่ยวแล้ว จะได้ซึมซับความงดงามของวิถีชีวิตชาวปกาเกอญอ ที่มีต่อพระพุทธศาสนาผ่านสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญๆ มากมายภายในชุมชน
การท่องเที่ยวชุมชนพระบาทห้วยต้ม เกิดได้ประมาณ 10 ปี ลักษณะการท่องเที่ยว ไป-กลับ เนื่องจากที่พักในชุมชนไม่มี ส่วนใหญ่เป็นที่พักในวัด และที่พัก ศูนย์พัฒนาโครงการพระบาทห้วยต้ม กลุ่มนักท่องเที่ยวส่วนใหญ่เป็นคนไทยมาทำบุญไหว้พระ ในปี 2554 ชุมชนได้รับรางวัลการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ปี 2555 ได้รับรางวัล การท่องเที่ยวเชิงหัตถกรรม ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการท่องเที่ยวโดยชุมชน โดยชุมชนมีวัตถุประสงค์เพื่อ อนุรักษ์ฟื้นฟู วิถีชีวิต วัฒนธรรม ประเพณี ภูมิปัญญาของปกาเกอญอ แลกเปลี่ยนเรียนรู้วัฒนธรรมต่างถิ่นและเผยแผ่ วิถีชีวิต วัฒนธรรม ภูมิปัญญาของชาติพันธุ์ให้กับคนภายนอกรับรู้ และสร้างรายได้ให้กับชุมชน
กิจกรรมท่องเที่ยว
- กราบสักการะสรีระทิพย์ของหลวงปู่ครูบาชัยยะวงศาพัฒนา บรรจุไว้ในโรงแก้ว ที่ วัดพระบาทห้วยต้ม ซึ่งเป็นวัดที่ใหญ่ที่สุดของอำเภอลี้ และภายในวัดยังมีสถานที่สำคัญได้แก่ บ่อน้ำทิพย์ วิหารครอบรอยพระพุทธบาท เจดีย์ 84,000 พระธรรมขันธ์ มณฑปพระเขี้ยวแก้ว หอพระไตรปิฎก พระอุโบสถ ใจบ้านหรือสะดือเมือง
- กราบไหว้พระมหาธาตุเจดีย์ศรีเวียงชัย (จำลองแบบมาจากชเวดาประเทศพม่า) ลักษณะองค์พระมหาธาตุเจดีย์ เป็นประติมากรรมขนาดใหญ่ ศิลปะล้านนา ที่ก่อด้วยศิลาแลงทั้งองค์ โดยกำหนดให้มีพระมหาเจดีย์องค์ใหญ่ เป็นองค์ประธานอยู่ตรงกลางและมีพระเจดีย์องค์เล็กอยู่เป็นบริวารล้อมรอบอยู่ 48 องค์ ตามแบบพระสถูปเจดีย์ศิลปะลังกา สร้างบนเนื้อที่ 6 ไร่
- ประเพณีเปลี่ยนผ้าหลวงปู่ครูบาชัยยะวงษาพัฒนาทุกวันที่ 17 พฤษภาคม ของทุกปี
- การทำบุญทอดกฐิน เป็นงานประเพณีที่ยิ่งใหญ่ จัดขึ้นหลังจากออกพรรษาของทุกปี
- การสรงน้ำพระธาตุ จัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 9 (ประมาณเดือนมิถุนายน) ของทุกปี
- ชมการสาธิตการทอผ้าเอกลักษ์ของชาวปกาเกอญอโดยใช้กี่เอว เลือกซื้อผลิตภัณฑ์ และหัตถกรรมเครื่องเงิน ณ ศูนย์วิจัยหัตถกรรม
- ชมการทำเครื่องเงินที่มีเอกลักษณ์ ลวดลาย และสะท้อนวิถีชีวิต ที่ขึ้นรูปด้วยมือ ใช้เม็ดเงินบริสุทธิ์
- ชมการตีมีดโดยภูมิปัญญากะเหรี่ยง
- ชมการทำยอดฉัตรโบราณ การทำหัวใจพระพุทธเจ้า เพื่อถวายวัดในการสร้างวัดและพระพุทธรูป
- เที่ยวบ้านโบราณกะเหรี่ยงนำบ่อน้อย เรียนรู้การปลูกบ้านที่ไม่ใช่ตะปูโดยภูมิปัญญาของกะเหรี่ยง และยังคงวิถีชีวิตดั้งเดิมของกะเหรียงบ้านน้ำบ่อน้อย
- ชมแปลงปลูกผักอินทรีย์ในระบบโรงเรือน ภายใต้การส่งเสริมของศูนย์พัฒนาโครงการหลวงพระบาทห้วยต้ม
จำนวนที่พัก
- โฮมสเตย์ ที่ได้มาตรฐาน 5 หลัง
ราคาที่พักและค่าใช้จ่ายกิจกรรม
- ค่าที่พัก 150 บาท /คน/คืน
- ค่าอาหาร 70 บาท /คน/มื้อ (อาหารเย็นรูปแบบขันโตนพร้อมชมการแสดงชนเผ่า ท่านละ 180 บาท)
- ค่านำเที่ยว 200 บาท /คน/วัน
- ค่าวิทยากร 300 บาท /คน/วัน(ฐานเรียนรู้)
- ค่าการแสดง 1,000 บาท/ชุด
ผลิตภัณฑ์ชุมชน
- ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากผ้าทอกระเหรี่ยง
- งานหัตถกรรมเครื่องเงิน
- ผัก ไม้ผล ตามฤดูกาล
อาหารเด่นในชุมชน
- ชนเผ่ากะเหรี่ยงพระบาทห้วยต้ม รับประทานอาหารมังสวิรัติ เมนูเด่น ได้แก่ ผัดหมี่สมุนไพรน้ำพริกผักอีเหลิง น้ำพริกเห็ดหอม ลาบเห็ดฟางเห็ดนางฟ้า ยำขาเห็ด ต้มยำปลาเจ พริกทอดรวมมิตร
สถานที่ท่องเที่ยวใกล้เคียง
- อุทยานแห่งชาติแม่ปิง กิจกรรมล่องแพ น้ำตกและทุ่งกิ๊ก
การเดินทาง
- จากตัว เมืองเชียงใหม่ ใช้ทางหลวงหมายเลข 106 (สายเชียงใหม่-ลำพูน) เมื่อถึงอำเภอลี้ให้เลี้ยวขวาเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 1087 ถึงหลักกิโลเมตรที่ 7 จะมีทาง แยกซ้ายมือเข้าสู่ศูนย์ อีก 1 กิโลเมตรหรือจากเมืองเชียงใหม่สามารถใช้ทางหลวงหมายเลข 108 (สายเชียงใหม่-แม่ฮ่องสอน) ผ่านดอยเต่าแล้วเข้ามาที่อำเภอลี้ก็ได้
การติดต่อ
- โฮมสเตย์บ้านพระบาทห้วยต้ม หมู่ที่ 8 ต.นาทราย อ.ลี้ จ.ลำพูน รหัสไปรษณีย์ 51110 E-Mail : [email protected]
- นางธีรนาถ น้อยแสง โทร.083-3243063
- นายวิมล สุขแดง โทร. 093-1869469
- ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงพระบาทห้วยต้ม โทร. 053-518059
ขอขอบคุณ
- ข้อมูลและภาพประกอบจาก มูลนิธิโครงการหลวง
