ปี พ.ศ.2522 ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงปางอุ๋ง ก่อตั้งขึ้นบนพื้นที่ 10 ไร่ โดยมอบหมายให้สำนักงานเกษตรจังหวัดเชียงใหม่ เป็นผู้ดูแลรับผิดชอบและประสานงาน ส่งเสริมการปลูกพืชให้เพียงพอแก่ความต้องการของคนในท้องถิ่น หาพันธุ์พืชชนิดใหม่ทดแทนฝิ่น ส่งเสริมการทำการเกษตรถาวร เน้นการปลูกไม้ผลเมืองหนาว ปลูกพืชระยะยาว และพัฒนาปัจจัยพื้นฐานให้มีมาตรฐานทางสังคมที่ดีขึ้น
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงปางอุ๋ง ตั้งอยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติ อยู่สูงจากระดับน้ำทะเล 1,000-1,500 เมตร มีพื้นที่รับผิดชอบ 76.91 ตารางกิโลเมตร หรือ 45,930.88 ไร่ ครอบคลุม 17 หมู่บ้าน 1,061 ครัวเรือน ประชากรส่วนใหญ่เป็นชาวเขาเผ่าม้งและกะเหรี่ยงซึ่งอยู่อาศัยก่อตั้งหมู่บ้าน มานานกว่า 50 ปี ภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นภูเขาสลับซับซ้อน พื้นที่ราบอยู่ตามหุบเขา ต้นน้ำสายสำคัญไหลผ่าน คือลำน้ำแม่หยอดและลำน้ำปางเกี๊ยะ อุณหภูมิเฉลี่ย 20 องศาเซลเซียส
กิจกรรมการท่องเที่ยว
การท่องเที่ยวเชิงเกษตร
- ชมแปลงปลูกมันฝรั่ง แครอท อะโวกาโด
- ชมแปลงสาธิตกาแฟอาราบิก้า
- ชมแปลงสาธิตองุ่นไร้เมล็ด
- ชมแปลงสาธิตพืชผัก เช่น มะเขือเทศ กะหล่ำปลี ฯลฯ
- ชมไร่ลิ้นจี่นอกฤดูกาลของเกษตรกรในพื้นที่
การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
- ชมวิถีชีวิตชาวเขาเผ่าม้ง บ้านม้งที่อยู่รวมกันประมาณร้อยกว่าคนในหลังเดียว
- การละเล่นของชาวเขา เช่น ลูกข่างไม้ เป่าแคนม้ง โยนลูกช่วง ตีลูกข่าง ล้อเลื่อนไม้ ฯลฯ
- ปีใหม่ม้ง จัดขึ้นในช่วงเดือนธันวาคม-มกราคม
- ปีใหม่กะเหรี่ยง จัดขึ้นในช่วงเดือนกุมภาพันธ์
- พิธีกินข้าวใหม่ของชนเผ่ากะเหรี่ยง จัดขึ้นในช่วงเดือนสิงหาคม
การท่องเที่ยวทางธรรมชาติ
- เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติดอยหมื่อกาโด่ จุดชมวิวสูงจากระดับน้ำทะเล 1,927 เมตร เป็นเส้นทางชมกุหลาบพันปี พรรณไม้ป่า ดูนก เลียงผา และจุดชมวิวทะเลหมอก
- ชมทุ่งดอกบัวตองที่ดอยแม่อูคอ อำเภอขุนยวม อยู่ห่างจากที่ตั้งศูนย์ ประมาณ 40 กิโลเมตร โดยดอกบัวตองจะบานช่วงเดือนพฤศจิกายน
- น้ำตกปางเกี๊ยะ เป็นน้ำตกขนาดเล็กมีธรรมชาติสวยงาม สามารถเล่นน้ำได้
- ชมลูกช้างแฝดคู่ที่ 3 ของโลก และคู่ที่ 2 ของประเทศไทย
ของฝากของที่ระลึก
- อะโวกาโดพันธุ์แฮส และองุ่นไร้เมล็ด
- ผักสดตามฤดูกาลจากเกษตรกรบ้านนากลาง
- หัตถกรรมผ้าทอจากใยกัญชง เช่น ย่าม เสื้อ กางเกง ฯลฯ หาซื้อได้ที่บ้านปางอุ๋งและบ้านป่าเกี๊ยะ
- ผ้าทอกี่เอวกะเหรี่ยง
ที่พัก-ร้านอาหาร
บ้านพักรับรองภายในศูนย์ฯ จำนวน 3 หลัง มีพื้นที่กางเต็นท์ และบริการเช่าเต็นท์พร้อมถุงนอน กรณีนำเต็นท์มาเองคิดค่าบำรุงสถานที่ และภายในศูนย์ฯ ไม่มีร้านอาหารบริการ แต่สามารถสั่งรายการอาหารล่วงหน้าก่อนเข้าพักได้ นอกจากนี้ในบริเวณหมู่บ้านยังมีร้านค้าร้านอาหารไว้คอยให้บริการ
เมนูแนะนำ
น้ำพริกถั่วแดง ต้มไก่กระดูกดำ
การเดินทาง
จากตัวเมืองเชียงใหม่ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 108 สายเชียงใหม่-ฮอด ผ่านอำเภอหางดง-สันป่าตอง-จอมทอง-แม่สะเรียง-แม่ลาน้อย ถึงทางแยกไปอำเภอขุนยวมให้เลี้ยวขวาเข้าทางหลวงหมายเลข 1263 ศูนย์ฯ อยู่ขวามือที่บ้านปางอุ๋ง สามารถใช้รถยนต์ได้ทุกประเภท (ไม่มีบริการรถรับจ้างประจำทาง)
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม
ศูนย์พัฒนาโครงการหลวงปางอุ๋ง บ้านปางอุ๋ง ตำบลแม่ศึก อำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ 50270 โทร 053-318-326, 086-922-3403
ข้อมูลและภาพประกอบจากเว็บไซต์ 38 ดอย 38 โครงการหลวง