สาเหตุของฝุ่น PM 2.5

ฝุ่น PM 2.5 หรือชื่อเต็มคือ Particulate Matter with diameter of less than 2.5 micron เป็นฝุ่นละอองขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน เทียบได้ว่ามีขนาดประมาณ 1 ใน 25 ส่วนของเส้นผ่านศูนย์กลางเส้นผมมนุษย์ เล็กจนขนจมูกของมนุษย์ที่ทำหน้าที่กรองฝุ่นนั้นไม่สามารถกรองได้ จึงแพร่กระจายเข้าสู่ทางเดินหายใจ กระแสเลือด และเข้าสู่อวัยวะอื่นๆ ในร่างกายได้ ตัวฝุ่นเป็นพาหะนำสารอื่นเข้ามาด้วย เช่น แคดเมียม ปรอท โลหะหนัก และสารก่อมะเร็งอื่นๆ

ฝุ่น PM 2.5 มาจากสองแหล่งกำเนิดใหญ่ๆ คือ

• แหล่งกำเนิดโดยตรง ได้แก่ การเผาในที่โล่ง การคมนาคมขนส่ง การผลิตไฟฟ้า อุตสาหกรรมการผลิต
• แหล่งกำเนิดทางอ้อม ได้แก่ การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิลในโรงงานอุตสาหกรรม การจราจร การเผาขยะ การเผาป่าไม้

สาเหตุของฝุ่น PM 2.5 จากธรรมชาติ

ฝุ่น PM 2.5 จากธรรมชาติ เกิดจากกระบวนการทางธรรมชาติ เช่น

• การพังทลายของหินและดิน หินและดินที่แตกหักหรือผุพังจะปล่อยอนุภาคขนาดเล็กสู่อากาศ
• การปะทุของภูเขาไฟ การปะทุของภูเขาไฟจะปล่อยฝุ่นละอองขนาดเล็กและสารเคมีต่างๆ สู่อากาศ
• การเผาไหม้ของพืชและสัตว์ การเผาไหม้ของพืชและสัตว์จะปล่อยฝุ่นละอองขนาดเล็กสู่อากาศ
• กระบวนการทางชีววิทยา กระบวนการทางชีววิทยา เช่น การหายใจของพืชและสัตว์ การย่อยอาหารของสัตว์ จะปล่อยอนุภาคขนาดเล็กสู่อากาศ

สาเหตุของฝุ่น PM 2.5 จากกิจกรรมของมนุษย์

ฝุ่น PM 2.5 จากกิจกรรมของมนุษย์ เกิดจากกิจกรรมต่างๆ เช่น

• การเผาในที่โล่ง การเผาในที่โล่ง เช่น การเผาขยะ การเผาป่าไม้ การเผาไร่นา จะปล่อยฝุ่นละอองขนาดเล็กสู่อากาศ
• การคมนาคมขนส่ง เครื่องยนต์ของรถยนต์ รถจักรยานยนต์ เรือ และเครื่องบิน จะปล่อยไอเสียซึ่งประกอบด้วยฝุ่นละอองขนาดเล็ก
• การผลิตไฟฟ้า โรงไฟฟ้าที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิล เช่น ถ่านหิน น้ำมัน ก๊าซธรรมชาติ จะปล่อยฝุ่นละอองขนาดเล็ก
• อุตสาหกรรมการผลิต โรงงานอุตสาหกรรมที่ใช้เชื้อเพลิงฟอสซิลหรือสารเคมีต่างๆ จะปล่อยฝุ่นละอองขนาดเล็ก

ผลกระทบของฝุ่น PM 2.5 ต่อสุขภาพ

ฝุ่น PM 2.5 เป็นอันตรายต่อสุขภาพเป็นอย่างมาก เพราะสามารถเข้าสู่ร่างกายและไปสะสมในปอด ส่งผลเสียต่อระบบทางเดินหายใจ ระบบหัวใจและหลอดเลือด และระบบประสาท ผู้ที่สูดดมฝุ่น PM 2.5 เป็นประจำอาจมีอาการต่างๆ ดังนี้

• ระคายเคืองตา จมูก และลำคอ
• ไอ จาม หายใจลำบาก
• ปวดหัว เวียนศีรษะ
• เหนื่อยล้า
• โรคหัวใจและหลอดเลือด เช่น โรคหัวใจวาย โรคหลอดเลือดสมอง
• โรคระบบทางเดินหายใจ เช่น โรคหอบหืด โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง
• โรคมะเร็ง

วิธีป้องกันฝุ่น PM 2.5

เราสามารถป้องกันฝุ่น PM 2.5 ได้ดังนี้

• หลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่ที่มีฝุ่น PM 2.5 สูง เช่น บริเวณที่มีการก่อสร้าง บริเวณที่มีมลพิษทางอากาศ
• สวมหน้ากากอนามัยที่ได้มาตรฐานป้องกันฝุ่นขนาดเล็กโดยเฉพาะ เมื่อต้องอยู่ในพื้นที่ที่มีฝุ่น PM 2.5 สูง
• ปิดหน้าต่างและประตูให้แน่นเมื่ออยู่ในอาคาร
• ปลูกต้นไม้รอบบ้านเพื่อกรองฝุ่น

หากมีอาการผิดปกติที่อาจบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพจากฝุ่น PM 2.5 เช่น เบื่ออาหาร อ่อนเพลีย น้ำหนักลด คลื่นไส้ อาเจียน ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง ตาเหลือง ปัสสาวะสีเข้ม อุจจาระสีอ่อน ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยและรับการรักษาอย่างเหมาะสม

แนวทางการแก้ไขปัญหาฝุ่น PM 2.5

แนวทางการแก้ไขปัญหาฝุ่น PM 2.5 จำเป็นต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และประชาชน โดยเน้นไปที่การลดปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็กจากแหล่งกำเนิดต่างๆ ดังนี้

ภาครัฐ ควรออกมาตรการต่างๆ เพื่อควบคุมการปล่อยฝุ่นละอองขนาดเล็กจากแหล่งกำเนิดต่างๆ เช่น การบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด การส่งเสริมการใช้พลังงานสะอาด การปรับปรุงประสิทธิภาพของเครื่องยนต์และเครื่องจักร
ภาคเอกชน ควรปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตและการใช้พลังงาน เพื่อลดการปล่อยฝ