จมูกตัน หมายถึง อาการที่รูจมูกอุดตัน ทำให้หายใจผ่านจมูกได้ลำบาก อาจเป็นข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง มักมาพร้อมกับอาการอื่นๆ เช่น มีน้ำมูก คัดจมูก จาม ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย เป็นต้น
สาเหตุของจมูกตัน
จมูกตันสามารถเกิดจากสาเหตุต่างๆ ดังนี้
- การติดเชื้อ การติดเชื้อบริเวณโพรงจมูกหรือไซนัส เช่น โรคหวัด โรคไซนัสอักเสบ โรคไข้หวัดใหญ่ โรคติดเชื้อรา เป็นต้น
- ภูมิแพ้ อาการแพ้อากาศ แพ้ฝุ่นละออง แพ้เกสรดอกไม้ แพ้อาหาร แพ้สารเคมี เป็นต้น
- โรคภูมิแพ้ตนเอง เช่น โรคแพ้ภูมิตัวเองชนิดข้ออักเสบรูมาตอยด์ โรคแพ้ภูมิตัวเองชนิดสะเก็ดเงิน เป็นต้น
- เนื้องอก เช่น เนื้องอกในโพรงจมูก เนื้องอกในไซนัส เป็นต้น
- ความผิดปกติของโครงสร้างจมูก เช่น สันจมูกคด โพรงจมูกแคบ เป็นต้น
- ยาบางชนิด เช่น ยาแก้แพ้ ยาลดน้ำมูก ยาขยายหลอดเลือดในจมูก เป็นต้น
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เช่น อาการคัดจมูกขณะตั้งครรภ์ อาการคัดจมูกก่อนมีประจำเดือน เป็นต้น
การรักษาจมูกตัน
การรักษาจมูกตันขึ้นอยู่กับสาเหตุของอาการ ดังนี้
- การติดเชื้อ แพทย์อาจให้ยาปฏิชีวนะ ยาแก้ปวด ยาลดไข้ เป็นต้น
- ภูมิแพ้ แพทย์อาจให้ยาแก้แพ้ ยาพ่นจมูกสเตียรอยด์ เป็นต้น
- โรคภูมิแพ้ตนเอง แพทย์อาจให้ยารักษาโรคภูมิแพ้ตนเอง เช่น ยาสเตียรอยด์ ยาชีวภาพ เป็นต้น
- เนื้องอก แพทย์อาจผ่าตัดเอาเนื้องอกออก
- ความผิดปกติของโครงสร้างจมูก แพทย์อาจผ่าตัดแก้ไขโครงสร้างจมูก
- ยาบางชนิด ควรปรึกษาแพทย์เพื่อหยุดใช้ยาที่ทำให้เกิดอาการ
- การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน อาการมักหายไปเองเมื่อฮอร์โมนกลับสู่สภาวะปกติ
วิธีบรรเทาอาการจมูกตัน
นอกจากการรักษาตามสาเหตุแล้ว ยังมีวิธีบรรเทาอาการจมูกตันได้ดังนี้
- ล้างจมูก การล้างจมูกด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ จะช่วยล้างเอาสิ่งสกปรกและน้ำมูกออก ทำให้จมูกโล่งขึ้น
- ใช้เครื่องพ่นความชื้น เครื่องพ่นความชื้นจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นในอากาศ ทำให้เยื่อบุจมูกไม่แห้งและบวม
- หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ หากมีอาการจมูกตันเนื่องจากภูมิแพ้ ควรหลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้ เช่น ฝุ่นละออง เกสรดอกไม้ อาหาร เป็นต้น
- พักผ่อนให้เพียงพอ การพักผ่อนให้เพียงพอจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรงและฟื้นตัวจากอาการป่วยได้เร็วขึ้น
หากมีอาการจมูกตันเรื้อรังหรือมีอาการรุนแรง ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง
