ยาเป็นสารที่มีประโยชน์ในการรักษาโรคต่างๆ แต่หากรับประทานยามากเกินไป อาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ ดังนี้
- ตับเสียหาย ตับเป็นอวัยวะที่ทำหน้าที่กำจัดสารพิษออกจากร่างกาย หากรับประทานยามากเกินไป ตับอาจได้รับสารพิษมากเกินไปจนเกิดการเสียหาย สารพิษที่อาจส่งผลเสียต่อตับ ได้แก่ ยาบางชนิด สารเคมีบางชนิด และแอลกอฮอล์ ตัวอย่างเช่น ยาแก้ปวดบางชนิด เช่น พาราเซตามอล หากรับประทานเกินขนาด อาจทำให้เกิดภาวะตับวายได้
- ไตเสียหาย ไตมีหน้าที่กรองของเสียออกจากร่างกาย หากรับประทานยามากเกินไป ไตอาจต้องทำงานหนักมากขึ้นจนเกิดการเสียหาย ตัวอย่างเช่น ยาแก้อักเสบบางชนิด เช่น ยาไอบูโพรเฟน หากรับประทานนานๆ อาจทำให้ไตเสื่อมได้
- เลือดออก ยาบางชนิดอาจทำให้เลือดออกได้ง่ายขึ้น เช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด ยาต้านอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) หากรับประทานเหล่านี้มากเกินไป อาจทำให้เลือดออกในทางเดินอาหาร หรือเลือดออกตามไรฟันได้ ตัวอย่างเช่น ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น วาร์ฟาริน หากรับประทานร่วมกับยาแก้ปวดบางชนิด เช่น ไอบูโพรเฟน อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการตกเลือดได้
- ปฏิกิริยาระหว่างยา ยาบางชนิดอาจทำปฏิกิริยาต่อกัน หากรับประทานยาหลายชนิดร่วมกัน อาจทำให้เกิดปฏิกิริยาระหว่างยา ซึ่งอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพได้ เช่น ทำให้เกิดอาการแพ้ ยาเกินขนาด หรือเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคต่างๆ ตัวอย่างเช่น ยาแก้ปวดบางชนิด เช่น พาราเซตามอล หากรับประทานร่วมกับยาต้านการอักเสบชนิดไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะตับวายได้
- ผลข้างเคียงของยา ยาทุกชนิดมีความเสี่ยงที่จะเกิดผลข้างเคียงได้ หากรับประทานยามากเกินไป อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดผลข้างเคียงของยา เช่น คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ปวดหัว เป็นต้น ตัวอย่างเช่น ยาแก้ปวดบางชนิด เช่น พาราเซตามอล หากรับประทานเกินขนาด อาจทำให้เกิดภาวะตับวายได้
ผลกระทบต่อสุขภาพในระยะยาว
การรับประทานยามากเกินไปอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพในระยะยาวได้ เช่น อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคมะเร็ง นอกจากนี้ ยังอาจทำให้ร่างกายดื้อต่อยาบางชนิด ซึ่งอาจทำให้การรักษาโรคต่างๆ ในอนาคตทำได้ยากขึ้น
ข้อควรระวังในการรับประทานยา
หากจำเป็นต้องรับประทานยา ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด และไม่ควรรับประทานยาเกินขนาดโดยเด็ดขาด นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานยาโดยไม่จำเป็น หากมีอาการป่วยควรพบแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม
คำแนะนำในการรับประทานยาอย่างปลอดภัย
- ควรรับประทานยาตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด
- ไม่ควรรับประทานยาเกินขนาด
- ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานยาโดยไม่จำเป็น
- ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากมีโรคประจำตัวหรือกำลังรับประทานยาอื่นๆ อยู่
- ควรอ่านฉลากยาอย่างละเอียดก่อนรับประทาน
- ควรเก็บยาให้พ้นมือเด็กและสัตว์เลี้ยง
หากมีอาการผิดปกติหลังรับประทานยา ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
