ที่ กว๊านพะเยา จังหวัดพะเยา เมื่อถึงเทศกาลเวียนเทียนในวันสำคัญต่าง ๆ ช่วงพระอาทิตย์ใกล้ลับขอบฟ้า จะมีผู้คนจะนำดอกไม้ธูปเทียนบูชาพร้อมกับการจุดไฟสว่างไสว เพื่อล่องเรือไปเวียนเทียนบูชาองค์พระปฏิมากลางน้ำ 3 รอบ ซึ่งใน 1 ปี จะมีเพียง 3 ครั้งเท่านั้นโดยเฉพาะวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา ไม่ว่าจะเป็น วันมาฆบูชา, วันวิสาขบูชา และวันอาสาฬหบูชา โดยกิจกรรมนั้นจะเป็นการลงเรือไปกราบสักการะหลวงพ่อศิลาพระพุทธรูปเก่าแก่อายุกว่า 500 ปี ซึ่งประดิษฐานอยู่ ณ วัดติโลกอาราม กลางกว๊านพะเยา พร้อมกับการนั่งเรือเวียนเทียน 3 รอบ
หากเอ่ยถึงการเวียนเทียนหลาย ๆ คนก็คงจะนึกถึงวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาไม่ว่าจะเป็นวัน อาสาฬหบูชา วันมาฆะบูชา และวันวิสาขบูชา อย่างแน่นอน นอกเหนือจากการเวียนเทียนรอบโบสถ์ในประเทศไทยยังมีการเวียนเทียนกลางน้ำอีกด้วย ซึ่งพิธีดังกล่าวนี้อยู่ในจังหวัดพะเยา ซึ่งถือเป็นจังหวัดหนึ่งเดียวในโลกที่ไม่มีที่ใดอย่างแน่นอน
เดือนที่ควรไปท่องเที่ยว
การล่องเรือเวียนเทียนกลางน้ำ ควรเลือกไปในช่วงเวลาที่ดีที่สุดคือ ช่วงเวลาพระอาทิตย์ตกดินส่วน ฤดูกาลที่ดีที่สุดคือวันมาฆบูชา, วันวิสาขบูชา และวันอาสาฬหบูชา พิธีเริ่มต้นประมาณ 6 โมงเย็น โดยมีจุดชมวิวที่ดีที่สุดและสามารถร่วมพิธีเวียนเทียนกลางน้ำได้ที่วัดติโลกอารามกลางกว๊านพะเยาซึ่งมีเพียงแห่งเดียวในโลก
กิจกรรมแนะนำเมื่อมาท่องเที่ยว
1. ร่วมกิจกรรมเวียนเทียนกลางน้ำ
จังหวัดพะเยาได้จัดให้มีงานเวียนเทียนกลางน้ำขึ้นบริเวณ ณ วัดติโลกอาราม ซึ่งประดิษฐานอยู่กลางกว๊านพะเยา จากอดีตที่เคยเป็นวัดเก่าแก่ที่จมหายไปกลางกว๊านพะเยา โดยถูกค้นพบเมื่อไม่นาน ทำให้มีพิธีการเวียนเทียนกลางน้ำ ซึ่งกลายเป็นประเพณีสำคัญของชาวพะเยาพระอาทิตย์ใกล้ลับขอบฟ้าในวันสำคัญอย่างวันมาฆบูชา, วันวิสาขบูชา หรือวันอาสาฬหบูชา ผู้คนจะนำดอกไม้ธูปเทียนบูชาจุดไฟสว่างไสว เพื่อล่องเรือไปเวียนเทียนบูชาองค์พระปฏิมากลางน้ำ 3 รอบ
โดยเรือที่จะพายไปสำหรับเวียนเทียนนั้น จะจอดรอบวัดกลางน้ำก่อนเพราะจะต้องมีการทำพิธีทางสงฆ์ ซึ่งเรือแต่ละลำก็ทยอยเข้ามาเทียบท่าเพื่อเข้าร่วมทำพิธีเป็นบรรยากาศการเวียนที่สงบและสวยงาม ท่ามกลางแสงอ่อนของพระอาทิตย์ที่กำลังจะลับขอบฟ้าและเมื่อการเวียนเทียนรอบแรกเริ่มขึ้น สาธุชนต่างก็พนมมือพร้อมดอกไม้ธูปเทียนพร้อมตั้งจิตอันเป็นกุศลตรงกับจังหวะที่ฝีพายค่อย ๆ เคลื่อนลำเรือไปอย่างช้า ๆ จนครบสามรอบ
2. ชมพระอาทิตย์ตก
กว๊านพะเยา เป็นแหล่งน้ำที่สำคัญที่สุดและเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญของจังหวัดพะเยา ที่นี่ยังเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ปลากว่า 50 ชนิด ไม่ว่าจะเป็นปลากราย ปลาเทโพ ปลาจีน ปลาสวาย ปลาไน และปลานิล ที่ลือชื่อของจังหวัดพะเยา ที่สำคัญทัศนียภาพโดยรอบๆ กว๊านพะเยามีความร่มรื่น สามารถมานั่งชมพระอาทิตย์ตกริมกว๊าน ซึ่งเป็นภาพที่สวยงามมาก
ทำให้สามารถมองเห็นแนวทิวเขาสลับซับซ้อนที่งดงาม และยังเป็นสวนสาธารณะเหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจยามเย็นอีกด้วย
3. ใส่บาตรเช้าวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา
ทุก ๆ 7 โมงเช้าของทุกวันจะมีพระมาบิณฑบาต นักท่องเที่ยวสามารถซื้ออาหาร และดอกไม้ได้ตรงข้ามศาลาที่ใส่บาตร ซึ่งจะมีอาหารคาว อาหารหวาน ซึ่งส่วนใหญ่คนที่นี่จะใส่แยกต่างหากจะใส่บาตรเฉพาะข้าวเหนียวและปัจจัยเท่านั้น หลังจากพระมาครบแล้วนักท่องเที่ยวก็สามารถใส่บาตรข้าวเหนียวทีละองค์ พอเสร็จการใส่บาตร สำหรับนักท่องเที่ยวที่อยากชมบรรยากาศ กว๊านพะเยา เรือจะออกหลังจากตักบาตร เพราะส่วนใหญ่เรือที่พายต้องดูแลการใส่บาตรให้เสร็จก่อน และการจะนั่งเรือไปชมวัดติโลกอารามในวันธรรมดา หรือลองลาดตระเวนก่อนร่วมพิธีเวียนเทียนกลางน้ำ แต่ต้องมาขึ้นเรือที่ศาลาตรงที่ใส่บาตร โดยจ่ายค่าเรือโดยสารไป-กลับคนละ 20 บาทเท่านั้น ก็จะมีหมวกและเสื้อชูชีพให้ใส่ด้วย
ข้อควรรู้
1. กิจกรรมเวียนเทียนกลางน้ำหนึ่งเดียวในโลก
ทุกวันสำคัญทางพุทธศาสนาจะมีกิจกรรมเวียนเทียนกลางน้ำ บริเวณรอบพระธาตุเจดีย์ วัดติโลกอารามกลางกว๊านพะเยา ซึ่งถือได้ว่าเป็นกิจกรรมเวียนเทียนกลางน้ำแบบหนึ่งเดียวของโลก จะมีความสะดุดตา ซึ่งจะทำให้คุณได้มีโอกาสไปเก็บภาพบรรยากาศของการเวียนเทียนกลางน้ำ สำหรับใครที่ไม่มีโอกาสมาในวันสำคัญทางศาสนา แต่อาจจะชอบบรรยากาศก็สามารถเช่าเรือล่องชมความงามธรรมชาติของที่นี่ได้ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 07.00-19.00 น.
2. กิจกรรมล่องเรือพาย
กรณีที่ไม่ได้มาร่วมพิธีเวียนเทียนกลางน้ำ แต่ต้องการล่องเรือแพเพื่อชมธรรมชาติ ก็จะมีบริการเรือจากท่าเรือไปถึงวัดติโลกอารามยโดจะใช้เวลาไป-กลับ ประมาณ 15 นาที ค่าบริการล่องเรือคนละ 20 บาท พร้อมดอกไม้ธูปเทียน ซึ่งบริการลองเรือพายก๊วานพะเยา ยังเปิดให้บริการทุกวัน ตั้งแต่เวลา 8.00 -17.30 น. ติดต่อล่องเรือได้ที่ริม กว๊านพะเยา
3. ที่บริเวณจัดงานมีพื้นที่จำกัด
หากต้องการร่วมพิธีให้ทันในรอบแรกของการเวียนเทียนกลางน้ำ ที่บริเวณจัดงานมีพื้นที่จำกัดจึงควรมาถึงก่อนเวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง และรอซื้อบัตรที่มีอยู่อย่างจำกัด ขนาดของบริเวณจัดงานเล็ก เรือก็มีจำกัดโดยหากไม่ทันรอบแรก ยังมีเรือบริการให้เดินทางเข้าไปเวียนเทียนบนเกาะกลางน้ำได้อีกหลายรอบ แต่ว่าจะเป็นแบบเดินบนเกาะและไม่มีพระสวดมนต์และเวียนเทียนด้วยเรือ (ห้ามเลยเวลาเด็ดขาด)
ข้อมูลจำเพาะการท่องเที่ยว
- ชมรมเรือพายแจวกว๊านพะเยา โทรศัพท์ : 089-433-7311
- ประชาสัมพันธ์จังหวัด โทรศัพท์ : 054-481-704, 054-411-428